File
Manuscript leaf from a Bible, in Latin, produced in England
Catalogue reference: MS 5650/98
What’s it about?
This record is a file about the Manuscript leaf from a Bible, in Latin, produced in England dating from c.1225-1250.
Is it available online?
Maybe, but not on The National Archives website. This record is held at University of Reading: Special Collections.
Can I see it in person?
Not at The National Archives, but you may be able to view it in person at University of Reading: Special Collections.
Full description and record details
-
Reference (The unique identifier to the record described, used to order and refer to it)
-
MS 5650/98
-
Title (The name of the record)
-
Manuscript leaf from a Bible, in Latin, produced in England
-
Date (When the record was created)
-
c.1225-1250
-
Description (What the record is about)
-
Text: From a Bible, in Latin
Script: Praegothica
The leaf from a Bible shows part of Saint Paul’s Epistle to II-Timothy, all of the Epistles to Titus and Philemon, and part of the Epistle to the Hebrews. The latter three books have prologues.
The text is in double columns of sixty lines. It was written, probably in England, in black ink in a fine, small, early gothic bookhand. There is a small, natural, hole in the skin.
With three epistles there are large illuminated puzzle initials: Titus starts with ‘P’ twenty-two lines high, Philemon starts with ‘P’ twenty-one lines high, and Hebrews starts with ‘M’ eight lines high - are all in blue and red with intricate penwork. With the prologues there are a three-line initial ‘T’ in blue, a three-line initial ‘P’ in blue, and a ten-line initial ‘I’ in red, all having elaborate penwork extensions, including long flourishes extending into the margins. There are four one-line initials in blue or red. There are a few scribal corrections in the margin as well as two substantial marginal comments in a slightly later hand on the verso. The leaf has vertical prickings along the inner edge and near the ends of plummet rules extending beyond the text at the bottom. Rubrics are in red, headings and chapter numbers in red and blue.
The recto side is headed “AD THITU(M)” and the verso side is headed “AD PHILOMEME(M) AD”.
The leaf belongs to a stage in the Bible when the chapter numbers and prologues have yet to be standardized. The leaf is similar to item No. 15 in Quaritch Catalogue 1056 (1985) - a leaf described as thirteenth-century English, ‘with typically English penwork decoration’.
Chapter and verse are shown below, in the transliteration, in square brackets.
References:
1 Epistle to Titus:
Migne, Patrologia Latina, Vol. 192, p.383.
Stegmller 6666.
2 Epistle to Philemon:
Migne, Patrologia Latina, Vol. 192, p.393.
Stegmller 783.
3 Epistle to the Hebrews:
Migne, Patrologia Latina, Vol. 114, p.643.
Stegmller 794.
Transcription
Recto side, column 1:
1 [2:24] . . . s(ed) mansuetu(m) e(ss)e ad o(mne)s docib(i)lem . patiente(m) [2:25] cu(m) mo- [2-TIMOTHY
2 destia corripiente(m) eos qui resistu(n)t nequ(ando) det illi(s)
3 deus p(e)n(itent)iam ad cognoscenda(m) v(er)itatem [2:26] (et) resipisca(n)t
4 . a . diab(o)li laq(ue)is . (et) quo captivi tenent(ur) ad ip(s)i(us) volun-
5 III-- tate(m) [3:1] H oc a(utem) scito q(uod) in novissimis dieb(us) i(n)stab(un)t [Chapter 3
6 t(em)p(or)a p(er)ic(u)losa . [3:2] (et) er(un)t ho(m)i(n)es se ip(s)os amantes . cupidi el-
7 ati . sup(er)bi blasphemi p(ar)entib(us) n(on) obedientes . ing(ra)ti .
8 celesti . [3:3] s(i)n(e) affettione s(i)n(e) pace crimi(n)atores i(n)(con)tinen-
9 tes . inmites . s(i)n(e) benignitate . [3:4] p(ro)ditores . p(ro)t(er)vi tumi-
10 di . ceci . voluptatu(m) amatores magis q(uam) d(e)i . [3:5] h(abe)ntes
11 sp(eci)em q(uidem) pietatis v(ir)tutem au(tem) ei(us) abnegantes . Et
12 ho(s) devita . [3:6] Ex hiis (enim) sunt q(ui) penet(ra)nt domos . (et) capti-
13 vas ducunt m(u)l(ie)rc(u)las on(er)atas . [p(e)cc(at)is] q(ue) seducunt(ur) varii(s) [Insert
14 desideriis . [3:7] s(em)p(er) discentes . et nu(m)q(uam) ad sci(enti)am v(er)itati(s)
15 p(er)venientes . [3:8] Q(uem)admod(um) a(utem) iamnes (et) mamb(re)s resti-
16 ter(un)t moysi . ita (et) hii resistu(n)t v(er)itati ho(m)i(n)es corrupti
17 m(en)te rep(ro)bi c(ir)ca fidem . [3:9] S(ed) ult(ra) n(on) p(ro)[f]icient . Insipienti- [Insert
18 a eni(m) eor(um) manifesta erit o(mn)ib(us) sicut (et) illor(um) fuit .
19 [3:10] Tu au(tem) assecutus es meam doct(ri)nam institut(i)o(n)em
20 p(ro)po(s)itum . fidem longanimitate(m) . dilect(i)o(n)em pati-
21 entiam . [3:11] p(er)secut(i)o(n)es passiones q(ua)lia m(ihi) f(a)c(t)a su(n)t anti-
22 ochie ychonie lystris q(ua)les p(er)secut(i)o(n)es sustinui . Et
23 ex om(n)ib(us) me eripuit d(omi)n(u)s . [3:12] Et om(ne)s qui pie volu(n)t
24 viv(er)e in (christ)o ih(es)u : p(er)secut(i)o(n)em patient(ur) [3:13] mali autem
25 homines (et) seductores p(ro)ficiunt in peius erran-
26 tes (et) in errorem m(it)tentes . [3:14] Tu v(er)o p(er)mane i(n) hii(s)
27 q(ue) didicisti (et) c(re)dita sunt [t(ibi)] sciens a quo didic(er)is . [3:15] et [Insert
28 q(uia) ab infantia sac(ra)s litt(er)as nosti q(ue) te possu(n)t i(n)stru-
29 ere ad salutem p(er) fidem q(ue) est in (christ)o ih(es)u . [3:16] O(mn)is[(enim)] sc(ri)p-
[ Insert
30 tura divinit(us) inspirata util(is) e(st) ad docend(um) . ad ar-
31 guend(um) . ad corrigend(um) . ad erudiend(um) in iustitia . dei
32 IIII-- [3:17] ut p(er)fect(us) sit h(om)o d(e)i ad o(mn)e op(us) bonu(m) instruct(us) . [4:1] T esti- [Chapter 4
33 ficor coram d(e)o (et) (christ)o ih(es)u qui iudicat(uru)s est vivos ac
34 mortuos . (et) adventum ipsi(us) . (et) regnu(m) ei(us) . [4:2] p(re)dica v(er)-
35 bum . Insta op(or)tune . (et) in[ ]p(or)tune . Argue obsecra [Deletion of an incorrect letter
36 increpa in o(mn)i patientia (et) doct(ri)na [4:3] Erit (enim) t(em)p(u)s cu(m)
37 sanam doct(ri)nam n(on) sustinebunt . S(ed) ad sua de-
38 sid(er)ia coac(er)vabunt . S(ibi) mag(is)t(r)os prurientes auri-
39 b(us) . [4:4] (et) a v(er)itate q(ui)dem auditu(m) av(er)tent ad fab(u)las
40 aut(em) conv(er)tent(ur) . [4:5] Tu v(er)o vigila . In o(mn)ib(us) labora . op(us)
41 fac ev(a)ng(e)liste minist(er)ium tuu(m) imple . [sob(ri)us esto] [4:6] Ego enim [Insert
42 iam del[i]bor (et) t(em)p(u)s mee resolut(i)o(n)is instat . [4:7] Bonu(m) c(er)ta- [Insert
43 men c(er)tavi . cursum (con)su(m)mavi . fide(m) servavi . [4:8] In
44 reliquo reposita est m(ihi) corona iustitie q(ua)m reddet
45 m(ihi) d(omi)n(u)s in illa die i(us)tus iudex . Non solu(m) aut(em) m(ihi)
46 s(ed) (et) hiis qui diligunt adventum ei(us) . [4:9] festina ve-
47 nire ad me cito . [4:10] Demas (enim) me d(er)eliquid dilige(ns)
48 h(oc) s(e)c(u)l(u)m . (et) abiit thessalonicam . c(re)scens in galati-
49 am . titus in dalmatica(m) . [4:11] lucas est mecu(m) solus . [line filler]
50 Marcu(m) assume : (et) adduc tecum e(st) (enim) m(ihi) util(is) i(n) mi-
51 nist(er)ium . [4:12] Tichicum aut(em) m[isi] ephesu(m) . [4:13] penula(m) q(uam) [Insert
52 reliq(u)i troade ap(ud) carpum : veniens aff(ers) tecu(m) . (et)
53 libros . max(ime) au(tem) m(em)b(ra)nas . [4:14] Alexand(er) errari(us) m(u)lta
54 mala m(ihi) ost(e)ndet . Reddet ei d(omi)n(u)s s(e)c(un)d(u)m op(er)a eius
55 [4:15] Quem (et) tu devita . Valde (enim) restitit v(er)bis n(os)tris
56 [4:16] In p(ri)ma mea defensione nemo m(ihi) affuit s(ed) o(mne)s
57 me d(er)eliq(ue)runt . Non ill(is) imputet(ur) . [4:17] D(omi)n(u)s au(tem) m(ihi) asti-
58 tit (et) (con)fortavit me . ut p(er) me p(re)dicat(i)o impleat(ur) .
59 (et) audiant om(ne)s gentes q(ue) lib(er)atus sum de ore le-
60 onis . [4:18] lib(er)avit au(tem) me d(omi)n(u)s ab o(mn)i op(er)e malo (et) salvu(m)
Recto side, column 2:
1 faciet in regnu(m) suu(m) celeste . Cui [e(st)] gl(ori)a in s(e)c(u)la s(e)c(u)lo- [Insert
2 ru(m) am(en) . [4:19] Saluta p(ri)scam (et) aq(ui)lam . (et) honesifori
3 domu(m) . [4:20] Erastus remansit corinthi . Troph(im)um
4 au(tem) reliq(ui) inf(ir)mu(m) milethi . [4:21] festina an(te) hieme(m) ve-
5 nire . Salutat [te] eub(u)l(u)s (et) p[r]udens (et) lin(us) (et) claudia . (et) [Insert
6 om(ne)s fr(atre)s . [4:22] D(omi)n(u)s ih(esu)s [(christus)] cum sp(irit)u tuo . Gr(ati)a vob(is)cu(m) ame(n) . [Insert
7 T ithum co(m)mone facit . (et) instruit p(ro)log(us) In(cipit) [Prologue to TITUS
8 de (con)stitut(i)o(n)e p(res)b(yte)rii (et) de sp(irit)uali (con)v(er)sa- ep(isto)lam
9 tione . (et) h(e)r(e)ticis vitandis qui in t(ra)di- ad tytu(m)
10 t(i)o(n)ib(us) iudaicis credunt . Sc(ri)pta est a nichopoli .
11 [1:1] P Aul(us) s(er)vu(s) dei Incipit [TITUS
12 ap(osto)l(u)s aut(em) ih(esu) (christi) . ep(isto)la ad
13 s(e)c(un)d(u)m fidem el(e)c(t)or(um) titu(m) .
14 dei . (et) agnit(i)o(n)em v(er)itatis
15 q(ue) s(e)c(un)d(u)m pietate(m) est [1:2] in spe(m)
16 vite et(er)ne q(uam) p(ro)misit q(ui)
17 n(on) m(en)tit(ur) d(eu)s ante te(m)p(or)a
18 s(e)c(u)laria . [1:3] manifestavit aut(em) temp(or)ib(us) suis v(er)-
19 bum suu(m) in p(re)di(ca)t(i)o(n)e q(ue) c(re)dita est m(ihi) . s(e)c(un)d(um) p(re)cept(um)
20 salvatoris n(ost)ri dei [1:4] tito dil(e)c(t)o filio s(e)c(un)d(um) (com)mune(m)
21 fidem . Gr(ati)a (et) pax a deo p(at)re (et) (christ)o ih(es)u salva-
22 tore n(ost)ro . [1:5] Hui(us) rei gr(ati)a reliqui te crete ut ea
23 q(ue) desunt corrigas . (et) constituas p(er) civitates
24 p(re)b(ite)ros sicut ego t(ibi) disposui . [1:6] Si quis s(i)n(e) c(ri)mine
25 est uni(us) uxoris vir filios h(abe)ns fideles n(on) in accu-
26 sat(i)o(n)e luxurie . aut n(on) s(u)bditos . [1:7] Op(or)tet (enim) ep(iscopu)m
27 s(i)n(e) c(ri)mine e(ss)e . sicut dei dispensatorem n(on) sup(er)bu(m)
28 n(on) iracund(um) . n(on) vinolentu(m) n(on) p(er)cussorem . non
29 turpis luc(ri) cupidu(m) . [1:8] S(ed) hospitalem benign(um)
30 sob(ri)um iustum s(an)c(tu)m (con)tinente(m) [1:9] amplectente(m)
31 eu(m) qui s(e)c(un)d(u)m doct(ri)nam est . fidelem sermon-
32 em . ut pot(e)ns sit exhortari in doct(ri)na s(a)na . (et)
33 eos qui (contra)dicunt argu(er)e . [1:10] Sunt (enim) m(u)lti i(n)obedie(n)te(s)
34 vaniloq(ui) . (et) seductores max(ime) qui de c(ir)cumcisione
35 s(un)t . [1:11] quos op(or)tet redargui . Q(ui) univ(er)sas domos sub-
36 v(er)tunt . Docentes q(ue) n(on) op(or)tet turpis luc(ri) gr(ati)a . [1:12] Dixit
37 q(ui)dam ex ill(is) p(ro)p(ri)us ip(s)or(um) p(ro)ph(et)a . Cretenses s(em)p(er) m(en)dace(s)
38 male bestie . vent(re)s pigri . [1:13] Testimoniu(m) hoc v(eru)m
39 est . Q(uam) ob ca(usa)m increpa illos dure ut sani sint i(n)
40 fide . [1:14] n(on) intendentes iudaicis fab(u)lis (et) mandatis
41 ho(m)i(nu)m av(er)santium se a v(er)itate [1:15] O m(n)ia [(enim)] mu(n)da --II--- [Insert
42 m(un)dis coinq(ui)natis au(tem) (et) infidelib(us) n(ihi)l m(un)du(m) . S(ed) in-
43 quinate sunt eor(um) (et) m(en)s (et) (con)sc(ient)ia . [1:16] Confitentur[(enim)] se [Insert
44 nosse d(eu)m fictis aut(em) negant . Cum sint abhomi-
45 nati (et) inc(re)dib(i)les . (et) ad o(mn)e op(us) bonu(m) rep(ro)bi . [2:1] Tu a(utem)
46 loq(ue)re q(ue) decent sanam doctrinam . [2:2] Senes u(t) so-
47 brii sint [honesti] pudici . prudentes sani [i(n)] fide [i(n)] dilect(i)o(n)e [Insert
48 [i(n)] patientia . [2:3] anus s(im)il(ite)r in h(ab)itu suo n(on) c(ri)minat(ri)ce(s) [Insert
49 n(on) vino multo servientes b(e)n(e) docentes [2:4] ut prude(n)-
50 tiam doceant : Adolescentulas ut viros suos a-
51 ment . filios [suos] diligant [2:5] prudentes castas sob(ri)as [Insert
52 dom(us) curam h(abe)ntes b(e)nignas s(u)bditas viris suis .
53 ita ut n(on) blasphemet(ur) verbum d(e)i . [2:6] Iuvenes si-
54 mil(ite)r hortare : ut sob(r)ii sint . [2:7] in om(n)ib(us) te ip(su)m
55 p(re)be exemplum bonor(um) op(eru)m in doct(ri)na in inte-
56 gritatem g(ra)vitate(m) [2:8] v(er)bum sanum [(est)] irrep(re)hensibi- [Insert
57 le(m) ut (?) is qui ex adv(er)so est v(er)eat(ur) n(ihi)l h(abe)ns malu(m) d(ice)re
58 de nob(is) . [2:9] S(er)vos d(omi)nis s(ui)s s(u)bditos e(ss)e in o(mn)ib(us) placentes
59 n(on) (con)t(ra)dicentes . [2:10] [n(on) fr(a)uda(n)tes] s(ed) in o(mn)ibus fidem bonam ost(e)ndentes . [Insert
60 ut doct(ri)nam salvatoris n(ost)ri dei ornent in om(n)ib(us) .
Verso side, column 1:
1
[2:11] Apparuit (enim) gr(ati)a d(e)i salvatoris o(mn)ib(us) hominib(us) [2:12] e-
2 rudiens nos . ut abnegantes impietate(m) (et) s(e)c(u)la-
3 ria desideria . sob(ri)e (et) iuste (et) pie vivam(us) in hoc
4 s(e)c(u)lo . [2:13] Exp(ec)tantes bea[t]am spem . (et) adventu(m) gl(ori)e [Insert
5 magni dei . (et) salvatoris n(ost)ri ih(es)u (christi) . [2:14] qui ded(it) sem-
6 et ip(su)m p(ro) nob(is) . ut nos redim(er)(et) ab o(mn)i iniquitate
7 (et) m(un)daret s(ibi) p(o)p(u)l(u)m acceptab(i)lem sectatore(m) b(on)or(um)
8 op(eru)m . [2:15] h(ec) loq(ue)re (et) exhortare . (et) argue cu(m) o(mn)i im-
9 p(er)io nemo te (con)tempnat . [3:1] Admone illos p(ri)nci-
10 pib(us) (et) p(otest)atib(us) s(u)bditos e(ss)e . di[c]to obedire ad o(mn)e opu(s) [Insert
11 bonu(m) p(ar)atos e(ss)e [3:2] neminem blasphemare . n(on) liti-
12 giosos e(ss)e .S(ed) modestos . O(mn)em ostendentes man-
13 suetudinem ad o(mne)s ho(m)i(n)es . [3:3] Eram(us) (enim) (et) nos aliqu(ando) i(n)-
14 sipientes (et) inc(re)duli errantes s(er)vientes desiderii(s)
15 (et) voluptatib(us) variis i(n) malitia (et) invidia ag(e)n-
16 tes . odib(i)les . odientes invicem . [3:4] Cum a(utem) benigni-
17 tas (et) humanitas [apparuit] salvatoris n(ost)ri dei [3:5] n(on) ex op(er)ib(us) [Insert
18 iustitie q(ue) fecim(us) nos . Sed s(e)c(un)d(u)m suam m(isericord)iam sal-
19 vos nos fecit . p(er) lavacru(m) reg(e)n(er)at(i)o(n)is (et) renovati-
20 onis sp(iritu)s s(an)c(t)i [3:6] q(uem) effud(it) in nos habunde p(er) ih(esu)m (christu)m
21 salvatorem n(ost)r(u)m [3:7] ut iustificati gr(ati)a ip(s)ius . here-
22 des sim(us) s(e)c(un)d(um) spem vite et(er)ne . [3:8] fidel(is) sermo [e(st)] (et) de hi(s) [Insert
23 volo conf(ir)mare ut curent bo(n)is op(er)ib(us) p(re)e(ss)e qui c(re)-
24 dunt d(e)o . h(ec) sunt bo(n)a (et) util(i)a hominib(us) . [3:9] Stulta(s)
25 au(tem) q(uesti)ones (et) genealogas (et) (con)tent(i)o(n)es (et) pugnas :
26 legis devita . sunt (enim) inutiles (et) vacue [3:10] h(er)eticu(m)
27 ho(m)i(n)em post p(ri)mam (et) s(e)c(un)dam corrept(i)o(n)em devi-
28 ta . [3:11] Sciens q(uia) s(u)bv(er)sus est qui ei(us)m(od)i est (et) delinq(uit)
29 p(ro)p(ri)o cu(m) sit iudic(i)o (con)dempnatus . [3:12] Cum misero
30 ad te arthimam . aut tithicum festina ad [line filler]
31 me venire nichopolim . Ibi (enim) statui hiema-
32 re . [3:13] Zenam legis p(er)itum (et) apollo sollicite p(re)m(it)-
33 te ut n(ihi)l ill(is) desit . [3:14] Discant au(tem) (et) [ex] n(ost)ris bo(n)is op(er)ib(us) [Insert
34 p(re)e(ss)e . ad usus nec(essar)ios ut n(on) sint infructuosi . [3:15] Sa-
35 lutant te qui mecu(m) sunt o(mne)s . Saluta [eos] q(ui) nos a- [Insert
36 mant i(n) fide . Gr(ati)a dei cu(m) o(mn)ib(us) vob(is) am(en) . p(ro)logus [Prologue to PHILEMON
37 P hylemoni familiares litt(er)as facit i(n) ep(isto)la
38 p(ro) honesimo servo ei(us) . Sc(ri)bit aut(em) ei ad phy
39 a roma de c(a)rcere . lomene(m) . Incip(it) ep(isto)la ad phyl(emonum)
40 [1:1] P Aulus vinct(us) ih(es)u (christi) (et) timo- [PHILEMON
41 the(us) f(rate)r philemoni dilecto
42 (et) adiutori n(ost)ro [1:2] (et) appie so-
43 rori k(arissi)me (et) arcyippo (com)mili-
44 toni n(ost)ro . (et) eccl(esi)e q(ue) i(n) domo
45 tua e(st) [1:3] gr(ati)a vob(is) (et) pax a deo
46 p(at)re n(ost)ro . (et) d(omi)no ih(es)u (christ)o .
47 [1:4] Gr(ati)as ago deo meo s(em)p(er) memoria(m) tui faciens in
48 or(ati)onib(us) meis . [1:5] Audiens karitate(m) tuam (et) fide(m)
49 q(uam) h(ab)e(s) in d(omi)no ih(es)u (et) in o(mne)s s(anc)tos [1:6] ut (com)mu(n)icat(i)o fid(e)i
50 tue evidens fiat in agnit(i)o(n)e o(mn)is bo(n)i in nob(is) i(n) (christo) [Deletion of text by the scribe
51 ih(es)u . [1:7] Gaudium eni(m) magnu(m) habui (et) (con)solat(i)o(n)em
52 in karitate tua . q(uia) visc(er)a s(anc)tor(um) requiever(un)t p(er)
53 te f(rate)r . [1:8] p(ro)pt(er) q(uod) multa(m) fiduciam h(abe)n(te)s in (christ)o ih(es)u
54 imp(er)andi t(ibi) q(uod) ad rem p(er)tin(e)t [1:9] p(ro)p(ter) karitate(m) mag(is)
55 obsecro [t(un)c] cum sis tal(is) ut paulus senex n(un)c au(tem) (et) [Insert
56 vinct(us) ih(es)u (christ)i . [1:10] Obsecro te p(ro) filio meo q(uem) genui
57 in vinc(u)lis onesimo [1:11] qui t(ibi) aliqu(ando) inutil(is) fuit . n(un)c
58 aut(em) (et) t(ibi) (et) m(ihi) util(is) . [1:12] Q(uem) remisi t(ibi) . tu au(tem) illu(m) ut vis-
59 cera mea suscipe . [1:13] Q(uem) ego volueram mecu(m) deti-
60 (ne)re ut p(ro) te minist(ra)ret m(ihi) in vinc(u)lis [ev(a)ngelii] [1:14] s(i)n(e) (con)silio au(tem) [Insert
Verso side, column 2:
1 tuo n(ihi)l volui fac(er)e . ut ne velud ex nec(ess)itate bo(n)u(m)
2 tuu(m) e(ss)et . S(ed) voluntariu(m) . [1:15] forsitan (enim) . id(e)o discessit
3 ad horam a te : ut et(er)nu(m) illu(m) recip(er)es [1:16] iam n(on) u(t) ser-
4 vu(m) s(ed) pl(us) s(er)vo k(arissimu)m . f(rat)rem . max(ime) . m(ihi) . q(ua)nto aut(em) mag(is)
5 t(ibi) (et) in c(a)rne (et) in d(omi)no . [1:17] Si (er)g(o) habes me sociu(m) suscipe
6 illu(m) sic(ut) me . [1:18] Si au(tem) aliquid nocui(t) t(ibi) aut debet . hoc
7 m(ihi) imputa . [1:19] Ego paulus sc(ri)psi mea manu . Ego [line filler]
8 reddam ut n(on) dicam t(ibi) q(uod) (et) te ip(su)m m(ihi) debes . [1:20] Ita
9 f(rate)r ego te fruar in d(omi)no . refice visc(er)a mea in deo .
10 [1:21] (con)fidens de obedientia tua sc(rip)si t(ibi) sciens q(uonia)m (et) s(upe)r
11 id q(uod) dico facies . [1:22] Sim(u)l au(tem) p(re)p(ar)a m(ihi) hos(pi)tiu(m) . Nam sp(er)o
12 p(er) or(ati)ones v(est)ras donari me vob(is) . [1:23] Salutat te epha-
13 phras (con)captivus meus in (christo) ih(es)u . [1:24] (et) marc(us) . (et) aristarc(us)
14 demas (et) lucas adiutores mei . [1:25] Gr(ati)a d(omi)ni n(ost)ri ih(es)u
15 (christi) cu(m) sp(irit)u v(est)ro amen . Incip(it) p(ro)logus In ep(isto)lam ad ebr(e)o(s) . [Prologue to HEBREWS
16 I N p(ri)mis dicend(um) e(st) c(ur) ap(osto)l(u)s paul(us) in h(ac) ep(isto)la n(on) s(er)va
17 vit morem suu(m) ut v(e)l vocab(u)l(u)m no(min)is sui (ve)l ord-
18 inis [de]sc(ri)beret dignitate(m) . h(ec) c(aus)a est q(uod) ad eos sc(ri)be(n)s [Insert
19 qui ex c(ir)cu(m)c(is)ione c(re)did(er)ant . q(uasi) . g(e)ntiu(m) ap(osto)l(u)s [et] no(n) [Insert
20 heb(re)or(um) sciens q(uoque) eor(um) sup(er)biam suamq(ue) humili-
21 tatem [ip(s)e] demonst(ra)ns m(er)itum officii sui noluit an(te)- [Insert
22 ferre . Nam s(im)ili m(odo) (et) Ioh(anne)s ap(osto)l(u)s p(ro)p(ter) humilitate(m) in
23 ep(isto)la sua n(omen) suu(m) eadem r(ati)o(n)e n(on) pretulit . hanc ep(isto)l-
24 am f(er)tur ap(osto)l(u)s ad heb(re)os consc(ri)ptam heb(ra)ica lin-
25 gua misisse c(uius) sens(um) (et) ordinem retine(n)s lucas
26 ev(an)g(e)lista post excessum b(eat)i ap(osto)li pauli g(re)co s(er)mo-
27 ne co(m)posuit . Incipit ep(istu)la ad ebreos .
28 [1:1] M Ultiphariam multisq(ue) [HEBREWS
29 modis olim deus loq(ue)ns pa-
30 trib(us) in p(ro)ph(et)is . [1:2] Novissime
31 dieb(us) istis locut(us) est nobis
32 in filio q(uem) (con)st(it)uit h(e)r(e)dem
33 univ(er)sor(um) . p(er) q(uem) fec(it) (et) s(e)c(u)la .
34 [1:3] Q(ui) cu(m) sit splendor gl(or)ie (et)
35 fig(ur)a s(u)b(stanti)e ei(us) . portansq(ue) o(mn)ia
36 v(er)bo v(ir)tutis sue purgat(i)o(n)em p(e)cc(at)or(um) faciens sedit ad
37 dext(er)am maiest(at)is in excelsis . [1:4] Tanto melior ang-
38 elis eff(e)c(tu)s q(ua)nto diff(er)entiu(s) p(re) ill(is) h(e)r(e)ditavit nom(en) .
39 [1:5] Cui (enim) dix(i)t ang(e)lor(um) aliqu(ando) filius me(us) es tu : ego ho-
40 die genui te : Et rursum ego ero illi in p(at)rem . (et)
41 ip(s)e erit m(ihi) in filiu(m) : [1:6] Et cum it(eru)m int(ro)ducit p(ri)mo-
42 genitum in orbem t(er)re dicit . Et adorent eu(m) o(mne)s
43 ang(e)li [dei] eius . [1:7] Et ang(e)l(o)s quid(em) dicit . Q(ui) facit ange- [Insert
44 los suos sp(iritu)s . (et) ministros suos fla(m)mam ignis . [1:8] Ad
45 filium au(tem) . Thronus tuus deus in s(e)c(u)l(u)m s(e)c(u)li : [(et)] v(ir)ga [Insert
46 equitatis v(ir)ga regni tui . [1:9] Dilexisti iustitia(m) . et
47 odisti iniquitatem . p(ro)p(ter)ea unx(it) te d(eu)s d(eu)s tuus ole-
48 o exultat(i)o(n)is p(re) p(ar)ticipib(us) tuis . [1:10] Et tu in p(ri)ncipio :
49 domine t(er)ram fundasti . Et op(er)a manuu(m) tuaru(m)
50 sunt celi . [1:11] Ip(s)i p(er)ibunt tu aut(em) p(er)maneb(is) : (et) o(mne)s :
51 ut vestim(en)tum vet(er)ascent . [1:12] Et velud amictu(m) mu-
52 tab(is) eos (et) mutabunt(ur) : tu a(utem) id(em) ip(s)e es (et) anni tui
53 n(on) deficient [1:13] Ad q(uem) [a(utem)] ang(e)lor(um) dix(it) aliqu(ando) sede a dex- [Insert
54 t(ri)s meis q(uo)adus(que) ponam inimicos tuos scabellu(m)
55 pedu(m) tuor(um) . [1:14] Nonne o(mne)s s(un)t administ(ra)torii sp(iritu)s i(n) mi-
56 nist(er)ium missi p(ro)p(ter) eos qui h(e)r(e)ditate(m) capient salu-
57 tis . [2:1] P ropt(er)ea habundanti(us) op(or)t(et) nos observare --II--- [Chapter 2
58 ea q(ue) audivim(us) ne forte p(er)effluam(us) . [2:2] Si (enim) qui per
59 ang(e)los d(i)c(tu)s est sermo f(a)c(tu)s est firm(us) . (et) o(mn)is p(re)vari-
60 catio (et) inobedientia accep(it) iustam m(er)cedis ret(ri)-
Inserted text in left-hand margin of verso:
1 Philemoni familiares l(itte)ras mitti(t)
2 ap(osto)l(o)s p(ro) onesimo s(er)vo ei(us) [n(on)] cu(m) dampno eius [Insert
3 fugerat s(ed) ab ap(osto)lo audito ev(a)ngelio bapti-
4 zatus e(st) cui (et) veniam dep(re)catus e(st) ap(osto)l(u)s .
5 sc(ri)bens a - roma de carc(er)e
Inserted text in lower margin of verso:
1 Et q(uia) ap(ud) eor(um) ecc(les)ias . q(uasi) . destructor legis fal-
2 sa suspic(i)o(n)e h(ab)ebat(ur) voluit tacito no(m)i(n)e de sig(n)is
3 legis (et) inititate ( ? ) reddere r(ati)o(n)em ne odni no(min)is
4 fronte plati utilititte(m) excluderet l(e)c(ti)o(n)is
Notes:
A Letters: a,b,c,d,e,f,g,h,i,k,l,m,n,o,p,q,r,s,t,u/v,x,y,z.
Capitals: A,B,C,D,E,G,H,I,M,N,O,Q,R,S,T,U,V,Z.
Note the frequent use of tall ‘a’ in many words, e.g. in ‘destia’ (recto 1, line 2).
Note the dot above ‘y’ in moysi (recto 1, line 16).
B Versals: A,D,H,I,M,O,P,T,U,
.
C Alternative forms of letters ‘r’(2) and ‘s’(3).
Note the trailing ‘s’, in ‘eos’ (recto 1, line 2).
D Fusion between letters ‘be’, ‘de’, ‘do’, ‘he’, ‘ho’, ‘oc’, ‘os’, ‘pa’, ‘pd’, ‘pe’,
‘po’ and ‘pp’, and possibly others. Although in some cases it is not clear
whether there is fusion or whether the letters are merely close together there is
no doubt about the fusion of ‘pp’ in ‘propositum’ (recto 1, line 20).
E Ligature between letters ‘ct’, e.g. in ‘amplectentem’ (recto 2, line 30).
F Ligature between letters ‘st’, e.g. in ‘celesti’ (recto 1, line 8).
G Use of a crossed Tironian ‘et’ (e.g. recto 1, line 3). Note the use of a Tironian
‘et’ as last two letters in a word, e.g. in ‘oportet’ (verso 2, line 57).
H Abbreviation of ‘um’, e.g. in ‘eorum’ (recto 1, line 18).
I Abbreviation of ‘enim’ (e.g. recto 1, line 36).
J Abbreviation of ‘sed’ (recto 1, line 37).
K Abbreviation of ‘sibi’ (recto 1, line 38).
L There are many other abbreviations of common words.
M Simple pen-drawn line fillers, e.g. (recto 1, line 49).
N Use of a ‘hand pointer’ on the verso to show the place of the inserted comment.
O In the recto, column 2, line 41, the scribe may have incorrectly considered this as the start of Chapter 2.
-
Held by (Who holds the record)
- University of Reading: Special Collections
-
Former department reference (Former identifier given by the originating creator)
-
MS 98
-
Language (The language of the record)
-
Latin
-
Physical description (The amount and form of the record)
-
1 leaf
-
Physical condition (Aspects of the physical condition of the record that may affect or limit its use)
-
Material: Vellum leaf
-
Record URL
- https://beta.nationalarchives.gov.uk/catalogue/id/0b71656f-e3d4-4ee0-94e8-03ff2fe72ecf/
Catalogue hierarchy
This record is held at University of Reading: Special Collections
Within the fonds: MS 5650
European Manuscripts Collection
You are currently looking at the file: MS 5650/98
Manuscript leaf from a Bible, in Latin, produced in England